بررسی بالینی- آسیب‌شناختی و بازبینی بافتی تومورهای سباسه پوست در یک دوره 30 ساله

زمینه و هدف: ضمائم پوست منشأ انواع زیادی از تومورها می‌باشند و بر اساس منشأ، زمینه رویان‌شناختی و نمای بافتی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که دو گروه مهم و شایعتر آنها تومورهای پیلوسباسه و عرق می‌باشند. تومورهای سباسه گروهی از این تومورها هستند که تشخیص صحیح آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علاوه بر این که برخی از این تومورها می‌توانند بدخیم و تهدیدکننده حیات فرد باشند، ممکن است با بسیاری از تومورهای خوش‌خیم و بدخیم دیگر در تشخیص افتراقی قرار گیرند؛ همچنین برخی از تومورهای سباسه می‌توانند علامتی از وجود یک بدخیمی احشایی باشند. مطالعه حاضر با هدف بازنگری تومورهای سباسه و تشخیص و تقسیم‌بندی آنها طبق معیارهای جدید‌ آسیب‌شناختی، پس از بازبینی بافتی و تعیین میزان فراوانی هریک از انواع تومورها همراه با بررسی مشخصات بالینی و اپیدمیولوژی انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه، از بین 134748 نمونه بافتی ثبت‌شده از تمام نمونه‌های بافتی، مواردی که طی 30 سال در سالهای 1355 تا1384 در بخش آسیب‌شناسی بیمارستان امام رضا (ع) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تشخیص قطعی، احتمالی و افتراقی تومورهای سباسه و یا به عنوان تومور نامشخص پوستی وجود داشت، استخراج و پس از تهیه مجدّد اسلاید، با رنگ‌آمیزی معمولی و اختصاصی هیستوشیمی در موارد لازم، بازبینی آسیب‌شناختی بافتی با توجه به معیارهای جدید صورت گرفت و اطلاعات بالینی بیماران جمع آوری و ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS از نظر شاخصهای مرکزی ارزیابی شدند. یافته‌ها: در بازبینی موارد، 116 تومور سباسه از 73 بیمار مرد و 43 بیمار زن با میانگین سنّی 7/2034 سال به صورت قطعی تشخیص داده شد که شامل 66 نووس سباسه، 24 هیپرپلازی سباسه، 1 هامارتوم کیستیک فولیکوسباسه، 1 سباسئوما و 24 کارسینوم سباسه بود. در 5 مورد تشخیص تغییر نمود که از مطالعه خارج گردیپد و در 3 مورد تشخیص ضایعه عوض شد. اگرچه در بیشتر موارد تشخیص ضایعات، درست و مشخصات بالینی- اپیدمیولوژی مشابه دیگر گزارشها بود، اما در مواردی تفاوتهای قابل توجه در تشخیص آسیب‌شناختی با توجه به کاربرد معیارهای جدید تشخیصی و همچنین تفاوتهایی در مشخصات بالینی- اپیدمیولوژی ضایعات وجود داشت. نتیجه‌گیری: تومورهای سباسه تومورهای نسبتاً ناشایع و اغلب خوش‌خیمی هستند که طیف سنی وسیعی را در هر دو جنس در بر می‌گیرند. آسیب‌شناس باید در برخورد با این ضایعات، طیفی از تشخیصهای افتراقی و همچنین موارد نادر بروز در سن و جنس غیرمعمول و جایگزینی‌های ناشایع را در نظر داشته باشد و با کاربرد دقیق معیارهای تشخیصی بافتی و توجه به مشخصات بالینی، تشخیص نهایی و قطعی خود را استوار سازد.